Bakterie jako szkodniki roślin uprawnych cz. 16
Czy jednak w samej rzeczy wykryte bakterie powodują chorobę, twierdzić jeszcze stanowczo nie można, gdy podjęta przez Rathaya sztuczna infekcja roślin zdrowych nie wydała żadnych rezultatów.
Na tym zakończę cytowanie ważniejszych chorób wywołanych przez bakterie; nie znaczy to jednak, by przedmiot był całkowicie wyczerpanym: poza chorobami opisanymi istnieje jeszcze cały szereg, których natura nie jest jeszcze dotąd dokładnie zbadaną, a prawdopodobnie nie jedną z nich przypisać wypadnie działaniu chorobotwórczych bakterii.
Na zakończenie tego rozdziału zaznaczę, że najskuteczniejszym środkiem w walce rolnika z chorobami roślin, osnutymi na tle zakaźnym, jest i będzie zawsze: staranny dobór nasienia i dbałość o stworzenie jak najpomyślniejszych warunków dla rozwoju rośliny, bo tylko zdrowe dorodne nasienie wyda roślinę silną, która, mając jednocześnie dobre warunki życiowe, w większości wypadków zdoła oprzeć się najściu chorobotwórczych drobnoustrojów, a opanowana nawet przez te ostatnie zwycięsko wreszcie wyjdzie z walki z nimi.