Doły pod drzewa krzaczaste

Uprawa ziemi przy pomocy wielkich dołów pod drzewa krzaczaste w żadnej plantacji i przez żadnego z hodowców nie jest zalecana. Doły jeżeli są starannie wykopane i zaprawione zawsze wypadają drożej niż regulówka przy pomocy pługów. Wada dołów polega na tym, że grunt za szybko  się psuje i staje się w całym sadzie niejednakowy. W dołach na spodzie ziemia jest bardzo pożywna a poza dołem na tej głębokości jałowa.

Młode drzewko świeżo posadzone w takich warunkach rośnie bardzo bujnie i rodzi z początku bardzo piękne owoce. Skoro jednak w dole wszystkie części pożywne wyczerpane zostaną i korzenie drzew zaczną wydostawać się poza granicę dołu, spotykają tam ziemię jałową. Ze spodnich warstw drzewa czerpać mogą dużo wody, lecz pożywienie zdobywają tam z trudnością i w niedostatecznej ilości. Drzewa sadzone w duże zaprawione doły nie mogą normalnie rosnąć i owocować. Drzewka w młodym wieku skłonniejsze są do wzrostu, mają wówczas dużo pożywienia, przez to rosną bardzo bujnie do czasu wyczerpania się nawozów. Kiedy drzewo z wiekiem rozrośnie się i rodzi owoce, wówczas potrzebuje dużo pożywienia. Wtedy właśnie korzenie drzew wyczerpawszy nawozy wychodzą poza dół i spotykają tam ziemię jałową. Że taki system sadzenia drzew owocowych nie jest praktyczny dowodzą aż nadto widocznie drobne i nie dorodne owoce na starszych drzewach. Drzewa starsze owocujące powinny mieć czym karmić liczne owoce i podtrzymywać bujniejszy wzrost. Jedynie w sadach zakładanych na ziemiach zregulowanych owoce wyrastają większe i dorodniejsze.

Doły pod drzewa krzaczaste należy kopać 1,8 – 2,4 metrów szerokie i 0,6 – 1,0 metrów głębokie. Podczas kopania dołów ziemię wierzchnią należy wyrzucać osobno. Do zasypywania i zaprawiania dołów pod drzewa należy używać samej wierzchniej warstwy. W sadach krzaczastych tylko płytkie doły można zastosować bo drzewa te zakorzeniają się nie głęboko, przez to nie wymagają zbyt głębokiej uprawy.

Płytkie doły ułatwiają rozrastanie się korzeni drzew w roli – warstwie uprawnej. Łatwiejszy dostęp powietrza, ciepła, wody i pożywienia do korzeni wpływa na silniejszy wzrost, wczesne i obfite owocowanie. Drzewa posadzone w głębokie i dobrze zaprawione doły bardzo łatwo podlegają przemarzaniu, chorobie raka i gumowaniu. Doły w ziemiach gliniastych powinny być kopane cylindrycznie, o dnie wypukłym, zaś w gruntach suchych, piaszczystych o dnie wklęsłem, miskowatym.

W ziemiach suchych piaszczystych całe dno dołu należy wyłożyć na 20 centymetrów grubo gliną. Glinę rozrównać miskowato po całym dnie dołu, zwilżyć wodą i mocno ubić.

Warstwa ubitej gliny na dnie dołu powstrzymuje przeciekanie w głąb wody i nawozów.

Zaprawianie dołów pod ogród należy stosować takie samo i w tym składzie, jakie zalecane było do regulówki, na dany grunt i odpowiednie dla mających się sadzić drzew owocowych.

Zasypywanie i zaprawianie dołów pod drzewa owocowe należy wykonać na jesieni lub na wiosnę, przynajmniej na 3 – 6 tygodni przed sadzeniem.

Wszystkie nawozy i zaprawy jakie dodajemy pod drzewa owocowe powinny być starannie zmieszane z wierzchnią warstwą ziemi wykopanej z dołu. Mieszanie ziemi odbywa się najlepiej podczas zasypywania dołu. Kilku ludzi jednocześnie zrzuca łopatami wierzchnią ziemię i roztrząsa po niej nawozy i zaprawę. Wystrzegać się zaprawiania dołów warstwami rozmaitych ziemi i nawozów, bo jest ono bardzo szkodliwe dla drzewa owocowego. Dół w ten sposób warstwami zaprawiony bardzo powoli osiada i przez to drzewo owocowe dłuższy czas narażone jest na zapadnięcie się.

Ziemię bardziej jałową wykopaną ze spodu dołów należy rozrzucić i zrównać po całej powierzchni sadu. Gdyby podglebie było za bardzo piaszczyste to piasek wykopany ze spodu dołów powinien być z ogrodu wywieziony.

Przy zastosowaniu dołów pod drzewa owocowe powinniśmy dbać bardzo, aby i tu, tak jak przy regulówce nie dawać zbyt wiele nawozów. Młode drzewko owocowe podczas sadzenia powinno dostać tylko tyle nawozów, ile mu na razie potrzeba. Prawda, że w obficie zaprawionych dołach świeżo posadzone drzewka owocowe bardzo bujnie rosną, lecz długo nie chcą owocować. Przy zakładaniu sadu owocowego należy starać się, aby drzewa owocowe nie tylko dobrze rosły, lecz głównie aby zaraz w pierwszych latach zaczęły rodzić.

Niepłodne lub skąpo owocujące drzewa w sadzie nie powinny być cierpiane, albowiem przeznaczeniem ich jest rodzić corocznie i obficie.

Drzewo owocowe skoro po posadzeniu raz zacznie owocować, nie rośnie już zbyt bujnie, przez to i od mrozu mniej cierpi. Drzewo normalnie rosnące skoro raz zacznie rodzić, to owocuje corocznie, należy je tylko obficie zasilać i starannie utrzymywać.

Sady krzaczaste nie rozrastając się w większe drzewa nie wymagają też zbyt silnego zaprawiania dołów, lecz w czasie większego owocowania, zasilania nawozami ciekłymi. Zasilanie jedynie tylko tam trzeba stosować, gdzie chcemy otrzymać duże i piękne owoce.