Mózga trzcinowata

Trwała, należy do najokazalszych naszych traw, gdyż dorasta 6 do 7 stóp wysokości. Nie rośnie kępiasto, lecz tworzy luźną darń, wypuszczając pełzające pod ziemią rozłogi, z których wyrastają pojedyncze, grube, proste źdźbła. Liście szerokie, długie, śpiczaste, pod spodem i po brzegach szorstkie. Wiecha prosta, gałęzista, z początku stulona, w czasie kwitnięcia nieco rozwarta, zwykle czerwonawa lub fioletowa, lśniąca. Kwitnie na początku Lipca.

Jest jedną z najpospolitszych u nas traw, rosnących prawie wszędzie nad wodami, na brzegach rzek, stawów, nad rowami i na łąkach wilgotnych. Pojawia się zarówno w miejscach otwartych, jak i ocienionych. Umieszczona w odpowiednich warunkach, wytrzymuje dobrze zmiany klimatyczne; nie szkodzą jej mrozy, ani też posusze. Wymaga koniecznie dostatecznego zasobu wilgoci w ziemi.

Nawadnianie sprzyja nadzwyczaj jej rozwojowi; nie szkodzi jej także dłuższe zalanie wodą.

Jakkolwiek rodzi się najlepiej na więcej spoistych, gliniastych ziemiach, udaje się także nieźle i na gruncie piaszczystym, skoro takowy jest dostatecznie wilgotny i niezbyt jałowy. Tylko na gruntach torfiastych, kwaśnych nie rodzi się. Grube, drzewiaste, licznymi włóknami opatrzone korzenie tej trawy, rozgałęziają się na wszystkie strony i wnikają dość głęboko w ziemię.

Wydaje ona bardzo obfite zbiory paszy, która atoli tylko w młodocianym stanie nadaje się dla koni i bydła, a im wcześniej skoszona, tym lepsza i smaczniejsza. Koniecznie trzeba ją kosić przed zakwitnięciem, gdyż później grube, trzcinowate jej źdźbła stają się twarde, drzewiaste.

Można ją użytkować jedynie do koszenia, na pastwisko bowiem jest nieprzydatna. Mórg wydaje 100 do 120 centnarów grubego siana. W sprzyjających warunkach daje corocznie 3 pokosy. Pasza z niej nie jest bardzo pożywna, lecz bądź co bądź znacznie jest lepszą od słomy. W razie zbytniego zdrzewnienia ździebeł, zaleca się rznąć je na sieczkę i zadawać z inną, pożywniejszą karmą.

Zasługuje na uwagę także i z tego względu, że tam gdzie brak słomy, stanowi materiał na podściół. W okolicach górskich zwłaszcza, gdzie zwykle wielki jest brak słomy, mogłaby trawa ta być bardzo przydatna, gdyż na mokrych miejscach daje znacznie większy plon, aniżeli inne trawy, na podściół uprawiane. W roku zasiewu daje niewielki zbiór, a w następującym dopiero roku rozrasta się bujnie.

Może służyć do ustalania, wzmacniania tam, grobli, nad wodami sypanych. Do uprawy na roli i do obsiewu łąk na użytkowanie krótkotrwałe nie jest odpowiednią, gdyż liczne jej podziemne rozłogi są trudne do wytępienia i zanieczyściłyby ziemię na długie lata.

Właściwą jest do zasiewu w niewielkiej ilości w mieszankach z innymi trawami na mokre łąki lub nawiedzane częstymi wylewami wody.

Nasienie jest jajowato-lancetowate, spiczaste, lśniące, żółtawe, przy nasadzie dwoma pęczkami włosków porosłe. Dojrzewa w połowie Sierpnia, jest trudne do zbioru, gdyż osypuje się łatwo i jest w nim wiele ziaren pustych. Do zbioru przystępuje się, skoro wiecha już zżółkła, a nasienie da się z łatwością z niej wytrzeć.

Sprzęt z morga wynosi 1 do 2 centnarów. Nasienia 35-procentowego trzeba siać 40 funtów na mórg.